A TABERNA DO CHOSCO

                                           Foto López Tuñas (1)

O avó tivo que marchar á Guerra de África porque a familia non xuntou os cartos da pasaxe ás Américas e no sorteo das quintas tocoulle, xunto con outro veciño da aldea, formar parte daquela tolería. Ferírono cando facía garda nun blocao e perdeu a vista do ollo dereito, por iso alcumárono O Chosco. Ese foi o nome que lle quedou ós restantes membros da familia. Daquela era así, cada casa tiña o alcume ou o nome que a distinguía das demais. Cando voltou abriu unha taberna onde se xuntaban cada xornada os homes da aldea.

Agora O Benito é quen a atende; abre pola mañá para que podan tomar a parva, a copa de caña antes do traballo, e polas noites xúntanse a parolar e beber o Ribeiro que saca das pipas de madeira e vai repartindo nas cuncas según lle van pedindo. Xoan da Nucha, O Xermán, Luis da Telleira e O Pego xogan ao dominó sentados na mesa e os demais xuntos no mostrador parolan ata que devagariño van marchando para as súas casas.

Chucho da Revolta é un home calado e mal encarado que toca o bombardino na Banda dos Neos. Sempre acaba nunha esquina onde fala co Benito.

-Alí brincábamos pola Rúa Escobar os rapaces, era a nena máis espelida da cidade, sempre rindo xuntos e eu de cando en vez traíalle algunha lambetada da nosa tenda. Fomos facéndonos mozos e viámonos todos os días. Aquela rapaza era coma a Virxe de Regla, alta, feitiña e co sorriso nos beizos....

-Cala dunha vez Chucho, cona, que xa estamos fartos de escoitarche decote esa leria! decíalle O Andrés. As cousas son como son e un non pode andar sempre remoendo coa mesma historia. Tés a túa casa,a túa familia e unha boa facenda, aínda non é dabondo? E respostaballe O Pego mentres batía a ficha contra a mesa :

- Non ves que é o viño? Cando leva catro ou cinco palomitas empeza de novo co mesmo conto..!

Minutos despois seguía coa voz máis queda: Todo se acabou cando o meu pai nos viu no Paseo do Prado, non ía permitir que o seu fillo casara cunha mulata. Sacou unha pasaxe e botoume para España. Cando o barco saía polo canal cara O Morro apoiado na baranda vina correr como unha tola polo Malecón berrando o meu nome. Xúroche Benito que pouco lle faltou para botarme ao mar e voltar con ela. Foi como se me estoupara o peito enchéndome todo o corpo de tristura.

Hai anos que Os Choscos pecharon a taberna e arranxaron a casa. Agora é o comedor onde Benito senta pra ver a televisión, ler o xornal que de cando en vez trae o seu fillo do Cotón e parolar coas súas netas cando chegan do colexio.

-Avó, dille a pequena, e que foi de Chucho da Revolta, xa non vive aquí...?

- Morreu hai uns anos, neniña. Cando os fillos marcharon da casa foi dúas veces a Cuba. Por Pepe do Ardeiro sóubose que andou preguntando, pero ninguén lle deu razón dela. Na segunda viaxe seica chegou ata a cidade de Holguín de onde viñeran os pais pero non a atopou. Pasou os últimos anos da súa vida sentado no banco da porta, apoiado no bastón e co cigarro colgado dos beizos. Sempre a ollada perdida polas rúas da Habana Vella, na percura da súa nenez.

(1) Museo do Pobo Galego